همه چیز درباره تعمیر ساعت مچی (مراحل سرویس و تعمیر ساعت)

نیاز به تعمیر ساعت مچی دارید؟ حتما شما هم به یکی از این عوامل در طول استفاده از ساعت برخورد کردید; خواب رفتن ساعت، افتادن عقربه های ساعت، ترک برداشت یا شکسته شدن شیشه ساعت، ایراد فنی در موتور ساعت، افتادن ساعت مچی داخل آب و یا نیاز به تعویض بند ساعتمچی! اولین چیزی که در وقوع چنین اتفاقاتی درباره ساعت مچی به ذهنتان میرسد، تعمیر ساعت است. اما اینکه تصمیم بگیرید خودتان می توانید ساعت مچی تان را تعمیر کنید یا باید به یک متخصص مراجعه کنید، شرط مهمی است. در ادامه همراه من باشید تا درباره تعمیر انواع ساعت مچی ها و مراحل سرویس و تعمیر آنها اطلاعات بیشتری کسب کنید.

تعمیر ساعت مچی کار آسانی است؟

تعمیر ساعت مچی ممکن است کار پیچیده ای به نظر برسد، اما با آگاهی از انواع مشکلاتی که می تواند برای ساعت بوجود بیاید، قطعات ساعت و میزان آسیب پذیری در ساعت ها، بهتر می توانید تصمیم بگیرید که آیا تعمیر ساعت مچی توسط خودتان کار آسانی است یا خیر؟! بطور کلی یا در طی حادثه ای که پیش آمده نیاز به تعمیر ساعت پیدا می کنید، یا برای طولانی شدن عمر ساعت و دوام بهتر آن ترجیح می دهید بعد از چند سال برای سرویس ساعت اقدام کنید. در خصوص سرویس ساعت مچی، ایان هایکاک (رئیس خدمات فنی در Watches of Switzerland) توضیح می دهد:

اما در خصوص تعمیر ساعت مچی بستگی دارد چه نیاز و چه حادثه ای برای ساعت شما پیش آمده باشد. برطرف کردن کثیفی از روی سطح ساعت مچی، تعویض بند یا کوتاه کردن بندهای استیل، راحت ترین و آسان ترین کارهایی است که یک شخص می تواند خودش انجام دهد. اما تعمیرات اساسی تر مانند تعویض باتری ساعت، بخار گرفتگی زیر شیشه ساعت، چسباندن عقربه ها و ایندکس ها و حتی عملکرد نادرست در نمایش زمان، مواردی است که به مراتب سخت تر می شوند. شاید تعویض باتری ساعت مچی ها کار آسانی به نظر برسد، اما ما همچنان پیشنهاد می دهیم برای اینکه ساعت شما آسیب جدی تری نبیند، برای مثال پاره شدن واشر ضد آب ساعت در هنگام تعویض باتری، حتما به یک تعمیرکار مراجعه کنید یا از یک کارشناس راهنمایی بگیرید.

سرویس ساعت مچی (کامل یا تعویض قطعات)

بعد از سرویس کامل ساعت مچی، چه اطلاعاتی را باید از تعمیرکار خود بدست بیاورید؟

از آنجایی که سرویس ساعت مچی بصورت کامل است، بعد از انجام این کار باید برای اطمینان بیشتر از سلامت ساعت، این سوالات را از تعمیرکار تان بپرسید و یک سری تست ها را خودتان انجام دهید:

در چه صورت ساعت مچی نیاز به تعمیر و سرویس پیدا می کند؟

همانطور که بالاتر گفتیم ممکن است دلایل دیگری موجب شود تا شما نیاز به سرویس ساعت مچی پیدا کنید، اگر می پرسید چه دلایلی، فهرست زیر اتفاقاتی است که ممکن است آن را تجربه کنید:

• صدا تق تق یا لرزش داخل ساعت (نشانه ضربه دیدن موتور ساعت)
• نداشتن چرخش و حرکت روان دسته کوک (نشانه شکستن قسمت اتصال دسته کوک یا چرخ دنده های موتور)
• بخار گرفتگی زیر شیشه ساعت (نشانه ترک ریز روی شیشه که با چشم قابل مشاهده نیست یا استفاده از ساعت در موقعیتی که بیشتر از میزان ضد آب ساعت بوده)
• شکستن یک تکه یا کل شیشه (نشانه ضربه به ساعت)
• ریختن ایندکس ها یا در آمدن عقربه ها از جا خود (نشانه ضربه به ساعت)

در مواجه با هر اتفاقی که متوجه شدید ساعت مچی شما دچار آسیب شده، در اولین مرحله دسته کوک را خارج کنید تا از عملکرد موتور جلوگیری شود، به خصوص در ساعت های مکانیکی. برای مثال اگر طی یک ضربه، عقربه و ایندکس های داخل صفحه ساعت ریخته باشد  شاید به نظر نرسد، اما فعال بودن موتور باعث گیر کردن عقربه ها و در نتیجه آسیب به موتور ساعت می شود.

تعمیر ساعت مچی:

ممکن است در شرایطی خاص، فکر کنید که تعمیر بخشی از ساعت توسط خودتان امکان پذیر است. برای انجام تعمیراتی مانند تعویض باتری، تعویض بند ساعت و یا جا انداختن عقربه ساعت مچی اگر مهارت و تجربه کافی دارید، نیازمند یک سری تجهیزات مخصوص تعمیرات ساعت نیز هستید که در ادامه آنها را به شما معرفی می کنیم. اما بطور کلی ما تعمیر ساعت مچی ها (مخصوص قطعات مربوط به موتور یا صفحه ساعت) را بدون مراجعه به تعمیر کار حرفه ای ساعت توصیه نمی کنیم.

تجهیزات مورد نیاز برای تعمیر ساعت ها

تعمیر ساعت مچی نیازمند ابزار مخصوصی است که باید آنها را داشته باشید. از آنجایی که ساعت مچی ها از قطعات بهم پیوسته ریز تشکیل شدند، ابزار آنها نیز ظریف و نازک هستند. ابزار "پین کش" بهترین ابزار ساعت برای جدا و وصل کردن بند ساعت، کوچک کردن طول بند استیل و موارد مربوط به بند ساعت است که در قدم اول نیاز دارید. "پیچ گوشتی های نازک" و یا "چاقوی مخصوص ساعت" برای باز کردن درب پشت ساعت مچی هم ابزارهای بعدی مورد نیاز شماست. ابزار هایی مانند; نگهدارنده ساعت، پنس، چکش مخصوص ساعت و … در صورت استفاده و تعمیرات حرفه ای تر نیز بیشتر مورد نیاز قرار می گیرند. بهتر است تمام کارهایی که قرار است انجام دهید، در محیطی با نور کافی باشد تا دید بهتری داشته باشید. همچنین تمیز بودن محیط اطراف در هنگامی که درب پشت ساعت را باز می کنید اهمیت زیادی دارد تا گرد و غبار به درون ساعت‌تان ورود نکند.

انواع نحوه باز کردن پشت قاب ساعت:

درب پشت ساعت مچی ها با توجه به نوع واشر بندی و تولیدشان، انواع متفاوتی دارند که بطور کلی به این 3 شکل هستند:

تعویض باتری ساعت مچی کوارتز:

جدا از اینکه هنگام خرید ساعت مچی، قیمت ساعت مچی کوارتز به مراتب خیلی به صرفه تر از ساعت های مکانیکی است، هزینه تعمیر یا تعویض باتری در این ساعت ها هم خیلی کمتر از تعمیر ساعت مچی های مکانیکی می باشد. کمترین آسیبی که یک ساعت کوارتز حتما با آن مواجه می شود، تمام شدن باتری است. که البته این مورد بیشترین مشکلی است که در طول استفاده از ساعت های کوارتز با آن برخورد می کنید. زمانی که ساعت مچی باتری شما از کار میوفتد یا اصطلاحا به خواب میرود، وقت تعویض باتری آن رسیده. درصورتیکه در این زمینه تجربه کافی ندارید، پیشنهاد میکنیم حتما به یک تعمیر کار ساعت مراجعه کنید. یکی از جدی ترین آسیب های که ساعت شما در صورت نداشتن تجربه در هنگام تعویض باتری می تواند ببیند، ایجاد پارگی در واشر ساعت است که به ضد آب بودن ساعت مچی آسیب می زند. بنابراین قبل از هر اقدامی که مربوط به موتور و ضد آب ساعت است، از میزان تجربه و اطلاعات خود یا تعمیرکارتان مطمئن شوید.

مراحل تعویض باتری ساعت:

با توجه به مطلبی که بالاتر درباره نحوه باز کردن انواع درب پشت قاب ساعت به شما گفتیم، اگر درب پشت ساعت شما مدل پیچی یا چکشی باشد، می توانید آن را از طریق روش های گفته شده باز کنید.

1. باتری قدیمی را با استفاده از موچین یا با فشار دادن کلید کوچک کنار جایگاه باتری از موتور جدا کنید. در زمان جدا کردن باتری قدیمی، حتما جهت و نحوه قرار گرفتن باتری را به خاطر بسپارید.
2. در این مرحله شما نیاز دارید تا با توجه به اطلاعات نوشته شده روی باتری قدیمی، یا جستجو در گوگل از نوع باتری مناسب ساعت تان مطلع شوید. در بعضی از برندها همراه ساعت دفترچه ای است که باتری مورد استفاده را در آن قید می کنند.
3. برای جایگذاری باتری جدید با توجه به جهت باتری قبلی، از یک موچین استفاده کنید و از جاگیری درست باتری در جایگاهش مطمئن شوید.
4. پشت درب ساعت را ببندید و از قرار گرفتن درست جایگاه واشر ضد آب نیز مطمئن شوید.

تعمیر موتور ساعت مچی مکانیکی:

بطور معمول در موتور یک ساعت مچی مکانیکی بیش از 180 قطعه به کار می رود که همبستگی یکپارچه آنها باعث حرکت ساعت می شود. دلیل بالاتر بودن قیمت ساعت مچی مکانیکی، سختی تولید و اسمبل قطعات، دقت و همچنین دستی بودن این کار است. ساعت های مکانیکی همیشه حساسیت بیشتری نسبت به ساعت های کوارتز داشتند. به همین دلیل هم عوامل و آسیب های متفاوت تری نسبت به ساعت کوارتز که عمده مشکلش تعویض باتری است، پیدا می کنند. دانستن عوامل و آسیب هایی که موتور یک ساعت مچی مکانیکی ممکن است ببیند به شما کمک می کند تا در مواجه با مشکل ساعت، کمتر نگران شوید. قبل از اینکه برویم انواع دلایلی که باعث آسیب این نوع ساعت ها می شود را بررسی کنیم، باید بگوییم به دلیل حساسیت، تعداد زیاد و ظرافت قطعات در موتورهای مکانیکی، فکر تعمیر آنها را از سرتان خارج کنید. تعمیر ساعت های مکانیکی در صورت نداشتن تجربه می تواند آسیب های خیلی جدی و جبران ناپذیری در پی داشته باشد که از آن بی خبرید! پس در مواجه با هر نوع مشکلی در ساعت مچی مکانیکی، ضمن اینکه می توانید با دانستن موارد زیر مشکل بوجود آمده را تشخیص دهید، در اولین فرصت به یک تعمیرکار ماهر ساعت مراجعه کنید. این نکته را فراموش نکنید که، تعمیر ساعت های مکانیکی کاملاً به مشکل آنها بستگی دارد.

انواع مشکلات فنی و آسیب در ساعت های مکانیکی (اتوماتیک - کوکی):

1. شل شدن دسته کوک:
یکی از احتمالاتی که در صورت متوقف شدن حرکت عقربه ها در ساعت های مکانیکی وجود دارد، شل شدن یا حتی شکستن دسته کوک است. در چنین موقعیتی تا جای ممکن از تکان دادن ساعت و به حرکت درآمدن روتر (لنگر محرک در موتور) جلوگیری کنید.

2. شکستن یا پاره شدن فنر اصلی:
فنر از مهمترین قطعات در موتور های مکانیکی است. با چرخاندن دسته کوک یا به حرکت در آمدن روتر داخل موتور، این فنر قابل شارژ است که انرژی را ذخیره و باعث حرکت عقربه ها می شود. با اینکه این حادثه خیلی بد است، اما پاره شدن یا شکستن فنر قابل شارژ در موتور های مکانیکی از شایع ترین آسیب ها در این نوع ساعت هاست.

3. ضربه و شکست قطعات داخلی:
همانطور که گفتیم، در یک ساعت مچی مکانیکی از قطعات ریز و بهم پیوسته زیادی استفاده می شود که جدا از زیبایی، حساسیت بالایی هم دارند. کوچکترین ضربه ممکن است باعث ایجاد ترک یا شکسته شدن در یکی از این قطعات شود و به دلیل بهم پیوسته بودن همه آنها بهم، در عملکرد بقیه قطعات نیز مشکل بوجود می آید. معمولا در صورت ضربه دیدن ساعت های مکانیکی، چرخدنده ها بیشترین آسیب را می بینند که باعث می شود حرکت آنها مختل شود.

4. عدم سرویس و روغن کاری به موقع:
یکی دیگر از شایع ترین مشکلات در ساعت های مکانیکی، عدم سرویس و رسیدگی به موقع به قطعات موتور است. در واقع باید بگوییم که اکثر مشکلات ساعت های مکانیکی مانند ایجاد ترک، شکستگی قطعات و … ناشی از خشکی روغن است. شاید ندانید اما روغن کاری به موقع بیش از 180 قطعه در موتورهای مکانیکی از خشکیدگی آنها جلوگیری کرده و باعث عملکرد بهتر آنها می شود. بنابراین پیشنهاد می شود اگر ساعت مچی مکانیکی دارید، هر 4 یا 5 سال جهت روغن کاری و سرویس قطعات به یک تعمیرکار ساعت مراجعه کنید.

تعویض بند ساعت مچی:

مراحل تعویض بند ساعت:

چند نکته درباره تعویض بند و قفل ساعت:

تعویض شیشه ساعت مچی:

یکی از بدترین اتفاقاتی که می تواند برای ساعت مچی شما بیفتد، ترک برداشتن یا شکستن شیشه ساعت است. حتی فکر این را نکنید که می توانید خودتان و با تجهیزات خانگی شیشه ساعت را تعویض کنید. شکستن یا ترک برداشتن شیشه ساعت، همانطور که بالاتر هم گفتیم، نشانه از ضربه به ساعت مچی است. پس جدا از اینکه ممکن است به دیگر قطعات داخل صفحه ساعت آسیب وارد کند، یک تهدید برای ضد آب بودن ساعت و حتی ایجاد مشکل در عملکرد موتور می شود. در وقوع چنین مشکلی بهتر است دسته کوک را خارج، و در اولین فرصت به یک تعمیرکار حرفه ای ساعت مراجعه کنید.

جا انداختن عقربه ساعت مچی:

افتادن عقربه ها، ایندکس و سایر اجزای داخل صفحه مانند شیشه ساعت، نتیجه برخورد یا ضربه سخت به ساعت مچی است. پس قبل از اینکه اتفاق بدتری برای ساعت تان بیوفتد، ابتدا دسته کوک را خارج کنید و سعی کنید تا زمانیکه به یک تعمیرکار مطمئن مراجعه می کنید، ساعت مچی کمترین حرکت را داشته باشد.

سوالات پر تکرار در خصوص تعمیر و سرویس ساعت مچی

باید ها و نباید چیزهایی که نباید فراموش کنید:

سخن آخر:

در نهایت مجددا پیشنهاد میکنیم، تعویض قطعات و یا تعمیر ساعت مچی را در صورت نداشتن مهارت کافی بصورت شخصی انجام ندهید. این امر ممکن است آسیب جدی و بدتری برای ساعت شما بوجود بیاورد. ما در ایران تایمر در تهیه قطعات ساعت مانند: بند ساعت، قفل بند، باتری و تعویض باتری، تجهیزات مخصوص تعمیر ساعت و … می توانیم در کنار شما باشیم. اما برای تعمیرات قطعا شما را به سمت نمایندگی برند ساعت تان هدایت خواهیم کرد.